Anavatanının Rusya ve Çin olduğu bilinen meyan kökü, ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişir. Dünya üzerindeki genel coğrafyası olarak da Avrupa, Asya ve Orta Doğu olarak gözlemlenir.
Etken maddeleri arasında glisirizin; triterpen, saponinler ve flavanoidlerin gibi bileşikler yer alan meyan kökü, sindirim sorunlarını yatıştırma, menopoz semptomlarını hafifletmesi, balgam söktürücü olup, öksürük ve boğaz ağrısına iyi gelmesi yanı sıra bakteriyel ve viral enfeksiyon kaynaklı etkilerin azaltılmasında besin takviyesi olarak kullanılmaktadır.
Meyan kökü faydaları şu şekilde sıralanabilir.
İnsan sağlığı üzerindeki etki ve faydaları geniş bir potansiyel olarak bilinen meyan kökünün gripten menopoza, diş problemlerinden diyabete kadar olan faydalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Sıvı form, çay, tablet, toz formu ve özüt formunda kullanılan meyan kökü, bazı içeceklerin içeriğinde meyan şerbeti şeklinde de tercih edilir. Çeşitli formlarının yanı sıra köklerini kaynatma ve ek işlemlere tabii tutularak elde edilen bal, pasta ve çikolata yapımında da kullanılabilir. Ayrıca cilt bakımı için maske şeklinde de hazırlanıp kullanılmasıyla bilinir.
Meyan Kökü, çeşitli formlarda tüketildiği gibi çay olarak da kullanılabilir. 1 fincan suyla 1 çay kaşığı meyan kökü birleştirilerek cezvede kaynatılır. Süzüldükten sonra ılık bir şekilde tüketilmesi önerilen meyan kökünü ilk kez deneyenler, tadının acı gelme ihtimaline karşı içine tarçın veya bal ekleyebilir.
Birçok bitki ve ilaçta olduğu meyan kökünün de günlük kullanım dozu önemlidir. Bu dozun aşılması durumunda insan sağlığını olumsuz etkileyecek bazı sonuçlar ortaya çıkabilir. Düzenli ilaç kullananların bazı ilaçlarıyla etkileşime girebileceği gibi hamile ve emziren anneler için de kullanımı tavsiye edilmez. Bunun temel sebebi ise, anneden bebeğe bazı etken maddeler geçtiğinde bebeğin beyin gelişiminde olumsuz sonuçları gündeme getirmesinden kaynaklıdır.
Meyan kökünün alınması gereken günlük dozdan fazla tüketildiğinde vücutta yarattığı bazı zararları şöyle sıralayabiliriz:
Meyan Kökü, fazla kullanımının yaratacağı etkiler göz önüne alınarak hamilelere ve emziren annelere önerilmez. Bununla birlikte çeşitli ilaçlar kullanan kişilerin de bitkiyi doktor gözetiminde tüketmesi tavsiye edilir.
Astım ve solunum yolları hastalıklarını destekleyici etkisi bulunan meyan kökü, balgam sökme konusunda da yardımcı olabilir.
Çay olarak hazırlandığında farklı etkileri söz konusu olan meyan kökü, normal kullanımında süzdükten sonra ılık olarak tüketilebilir şeklinde önerilse de, öksürük söz konusu olduğunda sıcak olarak hazırlanıp içilebilir.
